जॅपनीज ऑर्किड

मायुमीने आपल्या छोट्या ऑफिसचा दरवाजा उघडला आणि एक उंच युरोपियन बाहेर उभा असलेला पाहून तिच्या हातातून पर्स जवळजवळ निसटलीच. अजूनपर्यंत मायुमीच्या संस्थेने कोणत्याही परकीय लोकांबरोबर व्यवहार केलेला नव्हता आणि त्यामुळे त्याला काय हवं असावं, असा विचार तिच्या मनात आला.

अचानक तिच्या लक्षात आलं की ते ऑफिस तसं एकाकी आणि अगदी वर होतं. ती अगदी एकटी आणि ह्या छोट्या जागेत अगदी असहाय होती. दरवाज्याच्या पलीकडे कोण आहे ह्याची तिने, दरवाजा इतक्या विश्वासाने उघडण्याआधी खात्री करून घ्यायला हवी होती. तिच्या कुटुंबीयांनी तिला दरवाज्याला पीप होल लावण्यासंबंधी सुचवलं होतं, परंतु तिला अशा तNहेने पैशाची उधळपट्टी करायची नव्हती.

नीट पाहिल्यावर मायुमीच्या लक्षात आलं की दरवाज्याजवळ उभ्या असलेल्या अनोळखी माणसाला छानशी आखूड, पण दाट दाढी होती आणि तो दिसायलाही चांगला होता. तिच्या मनात एक विचित्र विचार आला, की समजा, तिच्यावर हल्ला व्हायचा असलाच, तर मग कुरूप माणसापेक्षा दिसायला चांगल्या माणसाकडून

झालेला बरा. तिची विश्वविद्यालयीन मैत्रीण अकिका फोनवर हसत तिला हेच म्हणाली होती, कारण त्या वेळी त्यांचं टोकियोमध्ये होणाNया वाढत्या अतिप्रसंगाबद्दल संभाषण चाललं होतं.

पॉल ग्रिफिनला त्या लहानशा जपानी मुलीच्या चेहNयावर दिसणारी काळजी लक्षात आली. ज्या ठिकाणी सुटकेचा अरुंद मार्ग आहे अशा इमारतीच्या वरच्या मजल्यावरच्या ऑफिसच्या जागेत एकट्या स्त्रीला त्याची शरीरयष्टी किती भिववणारी वाटेल हे त्याच्या लक्षात आलं.

आपलं सर्वांत आश्वासनदर्शक असं ाqस्मत चेहNयावर आणत त्याने वावूâन अभिवादन केलं, ‘‘माझं चुकलं, मी आधी फोन करायला हवा होता. परंतु खाजगी डिटेक्टिव्हबाबत कसं असतं हे तुम्ही जाणताच. आम्हाला न सांगता जायची एवढी सवय असते! ग्रिफिन प्रायव्हेट इन्व्हेस्टिगेटर, न्यूयॉर्वâ ह्या कंपनीतील मी पॉल

ग्रिफिन आणि हे माझं कार्ड.’’

तिनं त्याचं व्यावसायिक कार्ड नीट पाहिलं आणि तिच्या चेहNयावर हास्य उमटलं. माणूस जे व्यावसायिक कार्ड दाखवतो त्यावरून माणसाच्या विश्वसनीयतेचं मूल्यमापन होतं ह्या जपानी व्यवसायातील चालीरीतींची त्याला आठवण झाली. अस्थानी विश्वास, त्या वेळी त्याला वाटलं होतं. माणूस त्याला पाहिजे तेवढी व्यावसायिक कार्डं छापून घेईल आणि त्यावर तो कोणीही असल्याचं दाखवेल, हे त्यांना माहीत नव्हतं का? अर्थात तो एखाद्या न्यूयॉर्वâमध्ये राहणाNया माणसासारखा विचार करत होता. कारण असे फसवे, दुष्ट विचार जपानी लोकांच्या मनात येतच नाहीत! ते वैयक्तिक सचोटीवर भर देत होते हे आश्चर्यजनक होतं. ह्यामुळे एखाद्याला फसवल्यामुळे तुम्हालाच वाईट वाटायला लागायचं! अशा तNहेचा मानसिक दबाव

आणणं हीच बहुधा त्या मागची कल्पना होती.

‘‘मी मायुमी ओनोडारा, ह्या संस्थेची मालकीण. तुम्हाला भेटून आनंद झाला.’’ तिचं इंग्लिश अचूक होतं, पण ती शब्दांवर जरा जास्त जोर देऊन उच्चार करत होती. ‘‘कृपया आत या आणि तुम्हाला पाहिजे तिथं बसा.’’

‘‘हे अगदी छोटं ऑफिस आहे.’’ ती काहीशा खजील स्वरात सांगू लागली आणि तिने खांदे उडवले, ‘‘परंतु हे टोकियो आहे.’’ 

जणू काही त्यामुळे सर्वाचाच खुलासा झाला होता.

उत्तम व्यावसायिक हसू तोंडावर आणत तिने विचारले, ‘‘मी तुमच्यासाठी काय करू शकते?’’

मासिकांची चळत बाजूला करत पॉलने तिथं असलेली एकमेव खुर्ची रिकामी केली आणि तो बसला. हे करताना त्याने झोपलेल्या तपकिरी रंगाच्या मांजराला हुसकावलं होतं.

‘‘सॉरी, ही मिकी आहे. मी प्रत्येक दिवशी कामावर येताना तिला बरोबर आणते.’’ मायुमीने सांगितलं. तिनं त्या गुरगुरणाNया मांजराला उचललं आणि खिडकीच्या पट्टीवर ठेवलं. तिथं बसून ते चिडखोरपणे, रागीट डोळ्यांनी पॉलकडे पाहत होतं. ‘‘निव्वळ सोबत म्हणून. कारण हे उघड आहे की ती माझी वैयक्तिक मदतनीस वगैरे नाही.’’ पॉल अगदी मनापासून हसला. सरतेशेवटी विनोदबुद्धी असलेली एकतरी जपानी मुलगी त्याला सापडली होती! एकदा नात्सुकोला भेटायला मैत्रिणी आल्या होत्या आणि त्याने चक्क मोठ्यामोठ्याने विनोद ऐकवले होते. त्यामुळे त्याच्या हातून योग्य वागणुकीची नाजूक संहिता नकळत मोडली गेली होती. कारण त्या बायकांचे हात चटकन तोंडाकडे गेले होते! नात्सुकोला हे सर्व भयानक वाटले होते. निदान मायुमी तरी अशी नव्हती आणि ते दोघं एकत्र चांगलं काम करू शकतील असं पॉलच्या मनात आलं. 

तिच्या ऑफिसमध्ये ज्या प्रकारचा अस्ताव्यस्तपणा होता त्यावरून तिच्याकडे पुरेसा तNहेवाईकपणाही होता आणि पॉलला ज्यांना थोडीफार अस्वच्छता चालेल अशा स्त्रियांबरोबर काम करायला आवडायचं. तो मोठ्याने म्हणाला, ‘‘माझं मांजरांबरोबर तसं बNयापैकी जमतं,’’ आणि हे सांगताना मिकीने ओरबाडल्यामुळे त्याच्या डाव्या हाताच्या तर्जनीवर उमटलेलं रक्त तो दृष्टिआड करायचा प्रयत्न करत होता. ते आता चुरचुरायला लागलं होतं. त्या खिडकीच्या पट्टीवर बसलेल्या आणि टक लावून पाहणाNया गोळ्याला तो मनातल्या

मनात शिव्या देत होता. त्याने आपल्या बॅगेत हात घालून निळी फाईल बाहेर काढली.

‘‘युनायटेड स्टेट्समध्ये प्रसिद्ध असलेल्या एका जपानी व्यावसायिकाच्या पूर्वज घराण्याच्या मुळाचा शोध घेण्याकरता मी इथं आलोय. ह्या प्रकल्पाचा जपानमधील कामाचा भाग म्हणून मी इथं ज्यांच्याबरोबर काम करू शकेन अशी व्यक्ती म्हणून तुमची शिफारस केली गेली होती. तुमचे वडील त्याच विश्वविद्यालयात सहाध्यायी होते हेही एक आणखी कारण.’’

मेहता पब्लिशिंग हाऊसचे भारत फोर्ज, बारामती येथे ग्रंथप्रदर्शन

‘आपल्या स्नेहीजनांना पुस्तके भेट द्या.’ या नव्या संकल्पनेला बारामतीकरांंपर्यंत पोहोचवण्यासाठी मेहता पब्लिशिंग हाऊस ने भारत फोर्ज, बारामती शाखा यांच्या सहयोगाने दोन दिवसांच्या ग्रंथप्रदर्शनाचे आयोजन केले आहे. दि. १७ व १८ जानेवारी,२०१४ या कालावधीत भरवण्यात आलेल्या या ग्रंथप्रदर्शनात मेहता पब्लिशिंग हाऊसच्या वतीने प्रकशित करण्यात आलेली अनेक ऐतिहासिक, आत्मकथनपर, वैचारिक, मनोरंजक अशी विविध विषयांवर आधारित अनेक पुस्तके एकाच ठिकाणी पाहण्याची व खरेदी करण्याची सुवर्णसंधी बारामतीकरांना मिळणार आहे.

या प्रदर्शनाचे उद्घाटन भारत फोर्ज च्या बारामती शाखेचे उपाध्यक्ष नितीन महाजन यांनी केले. ग्रंथप्रदर्शनाच्या उद्घाटन प्रसंगी बोलताना त्यांनी बारामतीमध्ये वाचनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी मेहता पब्लिशिंग हाऊसने आयोजित केलेल्या या उपक्रमाचे कौतुक केले. ‘समाजाच्या प्रत्येक घटकामध्ये वाचनाची आवड निर्माण व्हावी यासाठी, भारत फोर्जच्याच सदस्यांपासून सुरुवात करू’ अशीr घोषणा त्यांनी याप्रसंगी केली. ‘भारत फोर्ज च्या टीम मधील सर्व सदस्य सहकुटुंब या प्रदर्शनाला भेट देतील व वाचनाची आवड कुटुंबातील आबालवृद्धांमध्ये निर्माण करतील अशी ग्वाही त्यांनी सर्वांतर्पेâ दिली’.

आम्ही हाती घेतलेल्या या उपक्रमाला सक्रिय पाठिंबा दिल्याबद्दल माननीय नितीनजी, एस. बी. पाटील, महेश जाधव, पुणे टीमचे प्रशांत ढवळे,एस.व्ही. भावे आणि भारत फोर्ज च्या संपूर्ण टीमचे मन:पूर्वक आभार!


---
ऋचा बाक्रे
 

सासवड येथे ग्रंथप्रदर्शन, ३ जाने. ते ५ जाने : रसिक वाचकांचा उदंड प्रतिसाद

सासवड येथे नुकत्याच पार पडलेल्या मराठी साहित्य संमेलनाला मराठी रसिकांनी प्रचंड प्रतिसाद दिला. मेहता पब्लिशिंग हाऊसच्या पुस्तकांचे प्रदर्शन येथे भरवण्यात आले होते.

ऐतिहासिक पुस्तके, अनुवादित सत्यकथा, कथा-कादंबNया, गूढकथा, विज्ञानविषयक गोष्टी ,व्यक्तिमत्व विकसनावर आधारित अनेक पुस्तके एकाच ठिकाणी उपलब्ध होत असल्यामुळे वाचकांच्या चेहNयावर ग्रंथ खरेदीसाठी उत्साह दिसत होता. व.पु. काळे, रणजित देसाई, वि.स. खांडेकर यांसारख्या सुप्रसिद्ध मराठी लेखकांची गाजलेली पुस्तके आकर्षक किमतीत उपलब्ध होत असल्याने हे प्रदर्शन ग्रंथप्रेमींसाठी पर्वणीच ठरले.

आम्ही प्रकाशित केलेल्या शिवाजी सावंत यांच्या ‘मृत्युंजय', `छावा', `युगंधर' या नवीन स्वरूपातील पुस्तकांना त्यांच्या आकर्षक पुठ्ठाबांधणीमुळे प्रचंड मागणी होतीच पण त्याचबरोबर दाऊद अणि समकालीन वाढत्या गुन्हगारीचे चित्रण करणारी `डोंगरी ते दुबई' ही अशोक पाध्ये अनुवादित सत्यकथा खरेदी करण्याकडे लोकांचा कल दिसून येत होता. व्यक्तिमत्व विकसनावर आधारित असलेले स्वाती लोढा यांचे `चला उठा कामाला लागा', आर. डी. मुनोत यांचे `चिंतामुक्त जीवन' तसेच शं. व्यं. काश्यपे यांचे `मुलांवरचे संस्कार' ही पुस्तके घेण्यासाठीहीr वाचकांची झुंबड उडाली होती. सचिन पिळगांवकर यांच्या रंगभूमीवरील सुवर्णमहोत्सवी कारकीर्दीवर आधारित `हाच माझा मार्ग' या आत्मकथनाला सचिनच्या चाहत्यांनी भरभरून दाद दिली.

वाचकांंना अशा प्रकारचे मनोरंजक व दर्जेदार साहित्य उपलब्ध करून देण्यासाठी आम्ही नेहमीच प्रयत्नशील राहू. ग्रंथप्रदर्शनातील वाचकांचा वाढता प्रतिसाद लक्षात घेता भविष्यात अशी अनेक प्रदर्शने आमच्यातर्पेâही भरविण्याचा आमचा मानस आहे.

---

ऋचा बाक्रे 

पी. आर. 

मेहता पब्लिशिंग हाउस

माझ्या लाडक्या लेकींसाठी

मुलीची स्वप्ने 

प्रेरणादायी संदेश 

तुम्ही डोळे बंद करून काय पाहता? रात्रीच्या स्तब्धतेत कोणती स्वप्ने पाहता? जी स्वप्ने तुम्ही रात्री पाहता ती खरी होत नाहीत, तर पूर्ण जागेपणी जी स्वप्ने पाहिली जातात ती प्रत्यक्षात उतरतात.

उदाहरणार्थ, पोर्चमध्ये एकटी बसलेली असताना िंकवा इतिहासाच्या तासाला आपले लक्ष आहे, असे दाखवत असताना तुम्ही कोणते स्वप्न पाहत असता? अशा स्वप्नांनाच काही अर्थ असतो. त्या शांत वेळेत तुम्ही तुमचे भविष्य पाहत असता आणि ते कसे असेल याचा अंदाज बांधत असता. हे खूप कठीण असते, नाही? काही वेळा तुम्ही तुमच्यासाठी पाहिलेली स्वप्ने आणि तुमच्यासाठी इतरांनी पाहिलेली स्वप्ने सारखी नसतात.

पालक, आजी-आजोबा, शिक्षक, प्रशिक्षक, यूथ मिनिस्टर्स, पती – असं वाटतं की, प्रत्येकात तुमचा छोटासा अंश आहे. जे तुमच्यावर प्रेम करतात, त्यांना तुम्हाला निराश करणे आवडत नाही, तरीही तुम्ही तुमच्याशी प्रामाणिक असायला हवे. एक नवा दृष्टिकोन मिळवण्यासाठी हिब्रूज १२:२ वाचा : ‘आपल्या श्रद्धेचा लेखक आणि शिक्षक ज्याने आपल्या आनंदासाठी व्रूâस सहन केला, शरमेचा त्याग केला आणि परमेश्वराच्या िंसहासनाच्या उजव्या हाताला बसला, त्या येशू खिस्तावर आपली नजर खिळू दे.’ येशू खिस्तावर लक्ष वेंâद्रित करणे आवश्यक आहे. येशू खिस्ताने तुमच्यासाठी जे स्वप्न पाहिले आहे, ते साकारण्याऐवजी तुम्ही जर तुमच्यासाठी इतरांनी पाहिलेली स्वप्ने िंकवा अगदी तुमची स्वत:ची स्वप्ने साकारण्याच्या मागे लागलात तर तुम्हाला पूर्ण समाधान कधीच लाभणार नाही.

ज्यांची नजर येशू खिस्तावर खिळलेली असते, त्यांची स्वप्ने आणि उद्दिष्टांचा चिरंतन विजयच होतो, याची खात्री देता येते. नाही, तुम्ही प्रत्येकाचे समाधान करू शकत नाही आणि होय, नंतरच्या काळात तुमच्या आयुष्याला आकार देणारे अनेक मार्गदर्शकही तुम्हाला भेटतील, पण जेव्हा तुम्ही येशू खिस्ताला सर्वाधिक प्राधान्य देता, तेव्हा तुम्हाला माहीत असते, तुम्हीच जेत्या आहात!

चिकन सूप फॉर द टीनएज सोल

प्लीज ऐक

मी तुला जेव्हा माझं ऐक म्हणते आणि तू मला सल्ला देऊ लागतोस, तेव्हा तू मी सांगितलेलं केलेलं नसतंस.

मी तुला जेव्हा माझं ऐक म्हणते आणि तू मला सांगू लागतोस की, मला असं का वाटता कामा नये, तेव्हा तू

माझ्या भावना पायदळी तुडवत असतोस. मी तुला जेव्हा माझं ऐक म्हणते आणि तुला वाटतं की, माझी समस्या सोडवण्यासाठी आपण काहीतरी केलं पाहिजे तेव्हा तू मला अपयशी ठरवलेलं असतंस, ऐकायला विचित्र वाटेल पण...

ऐक! मी तुला फक्त इतवंâच म्हणते की, तू ऐक. काहीही बोलू वा करू नकोस... फक्त माझं ऐक.

सल्ला अगदी स्वस्त असतो; एकाच वृत्तपत्रात, डीअर अ‍ॅबी व बिली ग्रॅहॅम अशा दोघांचाही मिळेल, वीस सेंट्समध्ये. आणि मी स्वत:चं स्वत:ला सावरू शकतेच; मी असहाय नाहीये. कदाचित धैर्यगलित आणि हेलपाटती असेन पण असहाय नाहीये.

जे मी स्वत:साठी करू शकते विंâवा करण्याची गरज आहे, तेच तू जेव्हा माझ्यासाठी करतोस तेव्हा तू माझ्या भयात आणि अपुरेपणात भरच घालत असतोस.

पण जेव्हा तू साधंसंच वास्तव समजून घेशील की, मला जे वाटतंय ते मला वाटतंय, मग ते किती का  र्वâशून्य असेना त्यावेळी मी या तर्वâशून्य ‘वाटण्याच्या’ मागं नक्की काय आहे, हे तुला पटवून द्यायचा प्रयत्न थांबवू शकेन. 

आणि हे जेव्हा स्वच्छ– स्पष्ट होईल तेव्हा उत्तरं आपोआप समोर येतील मग मला सल्ल्याची गरज नसेल.

तर्वâशून्य भावनांच्या मागं काय आहे हे आपल्याला समजतं तेव्हा त्या भावनांनाही अर्थ येतो. 

कदाचित त्यामुळंच कधीकधी, काही लोकांच्या प्रार्थना कामी येत असावी... कारण देव नि:शब्द असतो, तो सल्ला देत नाही की, काही ठरवण्याचा प्रयत्न करीत नाही. 

देव फक्त ऐकतो आणि तुमचं तुम्हाला सोडवू देतो. म्हणून, प्लीज ऐक, मी काय म्हणते ते फक्त ऐक.

आणि तुला बोलायचं असेल तर मिनिटभर थांब... मग तुझी पाळी आली की, मी तुझं ऐकीन.

-----

स्टेसिया गिल्मर

बऊठाकुरानीर हाट

चंद्रद्वीपचे राजे रामचंद्रराय त्यांच्या राजकक्षात बसले होते. अष्टकोनी महाल. त्याच्या छपराच्या कडीपाटाच्या वाशावरून कापडी झालर झुलत होती. भिंतीतल्या कोनाड्यांपैकी एकात गणपतीची आणि बाकीच्यांमध्ये श्रीकृष्णाच्या आगळ्या रूपातील निरनिराळ्या प्रतिमा स्थापन केलेल्या होत्या. विख्यात मूर्तिकार बटकृष्ण वुंâभकार यांच्या हस्ते या सर्व प्रतिमा घडविलेल्या होत्या. दालनांमध्ये चहूबाजूंनी जाजमे पसरलेली होती. मधोमध जरीजडित मखमलीची गादी, तिच्या चारी कोपNयांना जरीची झालर होती. गादीवर तक्क्याला टेवूâन राजे विराजमान झाले होते. चोहोबाजूंच्या भिंतींना देशी आरसे लटकवलेले होते. त्यांतून प्रतिमा काही अचूक अन् योग्य दिसत नव्हती. राजाच्या चहूबाजूंना जी माणसे होती, तीही राजाची प्रतिमा काही हुबेहूब दाखवीत नव्हती. या काचेच्या आणि मानवी आरशांत राजाची प्रतिमा प्रमाणापेक्षा मोठी दिसे. राजाच्या डाव्या बाजूला एक प्रचंड गुडगुडी आणि मंत्री हरिशंकर; तर राजाच्या उजवीकडे रमाई भांड आणि चष्माधारी सेनापती फर्नांडिस असा थाट होता.

राजे म्हणाले, ‘‘अरे रमाई!’’

रमाई म्हणाला, ‘‘आज्ञा महाराज!’’

राजा हसता-हसता लोळू लागला. मंत्री राजापेक्षा जास्त हसले. तसे फर्नांडिस टाळी पिटून हसू लागले. रमाईचे डोळे आनंदाने लकलवूâ लागले. राजाला वाटे, `रमाईच्या बोलण्यावर हसले नाही, तर त्यात अरसिकता दिसेल'; मंत्र्यांना वाटे, `राजा हसल्यावर आपण हसणे, हे आपले कर्तव्यच!' फर्नांडिसला वाटे, ‘हसण्यासारखे

नक्कीच काहीतरी आहे. त्याखेरीज रमाईच्या बोलण्यावर जर एखादा कमनशिबी माणूस चुवूâनमावूâन हसला नाही, तर रमाई त्याला रडवून सोडे. एरवी रमाईचे शिळे विनोद ऐवूâन फारच थोडे लोक आनंदाने हसत. पण भीती आणि कर्तव्यबुद्धीमुळे सगळ्यांनाच खोटे का होईना, अतोनात हसू पुâटे. राजापासून ते  रपालापर्यंत!

राजाने प्रश्न केला, ‘‘काय खबर मग?’’

रमाईला वाटले, `आता विनोदी बोलणे आवश्यक आहे.'

‘‘सेनापती महाशयांच्या घरी चोर आला होता म्हणे, असे पुष्कळदा ऐकले!’’ सेनापती महाशय ते ऐवूâन अस्वस्थ झाले. एक जुनापुराणा किस्सा त्यांच्या नावे खपवण्याचा प्रयत्न चालला आहे, हे त्यांच्या लक्षात आले. रमाईच्या विनोदाला ते जसजसे घाबरत, तसतसा रमाई प्रत्येक वेळी त्यांनाच जाळ्यात पकडे. या सगळ्या प्रकाराने राजाला अतीव आनंद होई. रमाई आल्याबरोबर ते फर्नांडिसला बोलावणे धाडीत.

राजाच्या आयुष्यात दोन प्रमुख आनंद-विषय होते; एक – मेंढ्यांची टक्कर पाहणे आणि दुसरा – फर्नांडिसला रमाईच्या तोंडी देणे. राजाच्या चाकरीत प्रवेश केल्यापासून सेनापतीच्या अंगावर एक शिंतोडा उडाला नव्हता विंâवा बाणाचा जरासा धक्काही लागला नव्हता, पण दरबारात सतत त्याच्या नावे हास्याचे गोळे फोडल्याने फर्नांडिस आता रडवेला होत आला होता. राजाने हसून-हसून ओले झालेले डोळे टिपत प्रश्न केला, ‘‘मग?’’

‘‘निवेदन करतो महाराज. (फर्नांडिस त्यांच्या कुत्र्याची बटणे सोडू लागले व तो अंगात घालू लागले.) तीन-चार दिवसांपासून सेनापती महाशयांच्या घरी रात्री चोर ये-जा करीत होता. साहेबांच्या सौभाग्यवतींना  मजल्यावर त्यांनी यजमानांना पुष्कळ हलवले, परंतु काही केल्या यजमानांची झोपमोड त्या करू शकल्या नाहीत.’’

राजानं प्रतिसाद दिला– ‘‘हा: हा: हा: हा:!’’ 

मंत्री – ‘‘हो: हो हो हो हो हो!’’

सेनापती – ‘‘हि: हि!’’

‘‘दिवसभरातील गृहिणीचा तगादा सहन न होऊन हात जोडून यजमान म्हणाले, `दया कर माझ्यावर, आज रात्री नक्की चोराला पकडतो.'’ रात्री दोन प्रहर वेळेला सौभाग्यवती म्हणाल्या, ‘`अहो, चोर आलाय.’' यजमान म्हणाले, `‘अगं, खोलीत दिवा आहे. चोराला मी दिसेन आणि मी दिसल्याबरोबर तो पळून जाईल.’' चोराला

हाक मारून ते म्हणाले, `‘आज वाचलास बरे तू! खोलीत उजेड आहे. आज खुशाल पळून जाऊ शकशील. उद्या येऊन दाखव. अंधारात तुला कसा धरतो ते बघ!’’

राजा – ‘‘हा हा हा हा!’’

मंत्री – ‘‘हो हो हो हो हो!’’

सेनापती – ‘‘ही: ही:’’

राजा म्हणाला, ‘‘मग पुढे?’’

रमाईने जाणले, अजूनही राजाची तृप्ती झालेली नाही. त्याने गोष्ट पुढे सुरू ठेवली. ‘‘पण चोराला फारशी भीती वाटली नाही. त्यानंतरच्या रात्रीही तो खोलीत आला. गृहिणी म्हणाली, `‘सर्वनाश झाला, उठा!'’ गृहस्थ म्हणाले, `‘तू उठ ना.’' 

गृहिणी म्हणाली, `‘मी उठून काय करू?’' गृहस्थ म्हणाले, `‘अगं, खोलीत एखादा दिवा तरी लाव. काहीच दिसत नाहीये.’' गृहिणी भयंकर रागावली. गृहस्थ त्याहून अधिक रागवून म्हणाले, ‘`बघ बरे, तुझ्यामुळेच सर्वस्व गेले. दिवा लाव, बंदूक आण.’' मध्यंतरीच्या काळात चोर आपले चोरीचे कामकाज आटपून म्हणाला, `‘महाशय, एक चिलीम भरून देता का? फार श्रम झालेत.'’ गृहस्थ भयंकर भडवूâन म्हणाले, ‘`थांब बेटा. मी चिलीम भरून देतो, परंतु माझ्या जवळ आलास, तर या बंदुकीने तुझे मुंडके उडवून देईन.'’ चिलीम ओढून झाल्यावर चोर म्हणाला, `‘महाशय, जरा दिवा लावलात तर उपकार होतील. पहार कुठे पडून गेलीये, सापडत नाहीये.'’ सेनापती म्हणाले, ‘`बेटा घाबरलेला दिसतोय. दूर राहा, जवळ येऊ नकोस.'’ मग त्यांनी गडबडीने दिवा लावला. चोरीचा माल बांधून चोर निघून गेला. गृहिणीला गृहस्थ म्हणाले, `‘बेटा भयंकर घाबरलाय!’’

राजा आणि मंत्र्यांना हसू आवरेना. फर्नांडिस थांबून-थांबून मध्येमध्ये ‘ही ही’ असे ओढून-ताणून बळे-बळे हसू लागले. 

महाराज म्हणाले, ‘‘रमाई, मी सासुरवाडीला जातोय, ऐकलेस का?’’ रमाई तोंड वाकडे करीत म्हणाला, ‘‘असारम् खलु संसारम्, सारम् श्वशुरमंदिरम् (हशा – प्रथम राजा, मग मंत्री, मग सेनापती.) गोष्ट खोटी नव्हे. (दीर्घ नि:श्वास सोडून) सासुरवाडीचे सगळेकाही सुरस! आहार, मानसन्मान; दुधावरची साय मिळते. माशाचं डोकेङ मिळते; सगळेकाही सरस! फक्त सर्वांत नीरस म्हणजे पत्नी!’’

द सेव्हन्थ सिक्रेट

डॉ. हॅरीसन अ‍ॅशक्रॉफ्ट यांचा दफनविधी होऊन आठवडा उलटला. त्यांची मुलगी एमिली अ‍ॅशक्रॉफ्ट अपूर्ण राहिलेलं हिटलरचं चरित्र पूर्ण करणार ही बातमी जगभर प्रसृत झाली. बातमी तशी मोठी नव्हती. पण तिनं सगळीकडे लोकांचं लक्ष वेधलं.

लेनिनग्रादमधल्या ‘हर्मिटेज’ या सुप्रसिद्ध नि भव्य कलासंग्रहालयातल्या आपल्या प्रशस्त ऑफिसखोलीत बसून निकोलस किरवोव सकाळची न्याहरी घेत होता आणि एकीकडे ‘प्रावदा’ या वृत्तपत्राची पानं चाळत होता. हर्मिटेज कलासंग्रहालयाचा नवा व्यवस्थापक म्हणून त्याची अलीकडेच नेमणूक झाली होती. वृत्तपत्र वाचता वाचता एका बातमीनं त्याचं लक्ष वेधून घेतलं.

पश्चिम बर्लिनमध्ये दारू प्यायलेल्या एका अज्ञात ट्रक ड्रायव्हरनं आपल्या ट्रकखाली एका पादचाNयास चिरडलं. दारू प्यायल्यानं आपल्या वाहनावरला त्याचा ताबा सुटल्यामुळे हा भयानक अपघात घडला. ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटीचे सर हॅरीसन अ‍ॅशक्रॉफ्ट हे त्याच्या ट्रकखाली सापडून जागच्या जागी ठार झाले.

कुपुâरस्टेनडॅम परिसरात हा अपघात झाला. डॉ. हॅरीसन अ‍ॅशक्रॉफ्ट हे थोर ब्रिटिश इतिहासकार होते आणि ‘अ‍ॅडॉल्फ हिटलर’ या विषयावर त्यांचं विशेष प्रभुत्व आणि गाढा अभ्यास होता. आपली इतिहासकार कन्या कुमारी एमिली अ‍ॅशक्रॉफ्ट हिच्या सहाय्यानं हिटलरवरला एक प्रदीर्घ चरित्रगं्रथ डॉ. अ‍ॅशक्रॉफ्ट यांनी जवळजवळ संपवत आणला होता. हा अपूर्ण राहिलेला चरित्रगं्रथ कुमारी अ‍ॅशक्रॉफ्ट आता पूर्ण करणार आहेत अशी बातमी आहे. निकोलस किरवोवनं आपली न्याहारी संपवली. नुकत्याच वाचलेल्या त्या बातमीबद्दल त्याला विशेष असं स्वारस्य वाटलं नाही. हे डॉ. हॅरीसन अ‍ॅशक्रॉफ्ट कोण होते ते त्याला ठाऊक नव्हतं. फक्त हा माणूस हिटलरबद्दल संशोधन आणि लेखन करत होता इतवंâच त्याला माहीत होतं. बातमीपेक्षा त्या बातमीमधल्या हिटलरच्या नामोल्लेखानं त्याचं लक्ष चटकन् वेधलं गेलं होतं.

अ‍ॅडॉल्फ हिटलर! या पॅâसिस्ट नरराक्षसाबद्दल किरवोवला नेहमीच कुतूहल वाटून राहिलं होतं. आपलं शालेय जीवन, त्यानंतरचं दुसरं महायुद्ध... तेव्हापासून तो आत्तापर्यंत किरवोवचं हे कुतूहल कायम होतं. किरवोव हा स्वत: एक कलातज्ज्ञ होता आणि त्यामुळेच एका गोष्टीबद्दल त्याला नेहमीच सखेदाश्चर्य वाटत असे की,

हिटलरसारखा एक माथेफिरू नाझी नेता एके काळी एक चित्रकार होता! आर्टिस्ट होता! त्यानं अनेक तैलचित्रं रंगवलेली होती. त्याला वास्तुशिल्पकलेबद्दल प्रेम होतं आणि संगीताचीही आवड होती! लक्षावधी लोकांच्या रक्तानं रशियाची माती ज्यानं भिजवली होती असा हा खुनी एक आर्टिस्ट होता! किती विचित्र विरोधाभास होता हा! आणि हिटलरच्या विकृत मनोवृत्तीची मीमांसा करण्यासाठी त्याच्या कलेचे नमुने गोळा करण्यास किरवोवनं सुरुवात केली होती. हा छंदच जडला होता त्याला. 

हिटलरच्या कलेचे नमुने शोधून काढणं आणि ते जमवणं!

पुष्कळ माणसं जशी पोस्टाची तिकिटं जमवतात, नाणी जमवतात, कुणी दुर्मिळ पुस्तवंâ जमवतात, त्याप्रमाणे किरवोवला हिटलरची ड्रॉइंग्ज आणि पेंटिंग्ज यांचा संग्रह करण्याचा छंद लागला, आणि हिटलरच्या पंधरा कलाकृतींचा ठावठिकाणा किरवोवनं शोधून काढला. या पंधरा चित्रांपैकी आठ चित्रं ‘लाल सेनेच्या’ दफ्तरी पडून होती. तीन पूर्व बर्लिनमध्ये आहेत असं त्याला कळलं आणि चार व्हिएन्नामध्ये असल्याचा शोध त्याला लागला. या सर्व पेंटिंग्ज्ची छायाचित्रं किरवोवनं मागवून घेतली. त्यांचा अभ्यास केला आणि अखेरीस सहा महिन्यांपूर्वी हर्मिटेज आर्ट म्युझियमचा प्रमुख म्हणून त्याची नियुक्ती झाली तेव्हा काळाच्या पडद्याआड विसरली गेलेली ती सगळीच्या सगळी पेंटिंग्ज् त्यानं संग्रहालयाकरता उसनी म्हणून मिळवली. ही सगळी पेंटिंग्ज् त्यानं आपल्या खासगी ऑफिस खोलीमधल्या कपाटांमध्ये नीट जपून ठेवली होती. मात्र ती पेंटिंग्ज् आपण कशासाठी मिळवली आहेत हे त्याचं त्यालाच ठाऊक नव्हतं! भविष्यात कलासंग्रहालयाबद्दल माहिती देणारी एखादी पुस्तिका प्रसिद्ध करायची झाल्यास कदाचित त्यांचा उपयोग त्याला होणार होता. एखाद्या प्रदर्शनात पण ती मांडता येणार होती. काहीही असो, पण ती जमा करण्यामागचा त्याचा हेतू अद्याप अनिश्चित होता. तूर्तास त्याला फक्त एकाच गोष्टीचं महत्त्व होतं, ते हे की हिटलरनं तयार केलेली पंधरा पेंटिंग्ज् त्यानं मिळवली होती आणि त्याच्या अन्य कलाकृतींचा शोध तो एखाद्या संग्राहकाच्या चिकाटीनं घेत होता. अन् याच संदर्भात आजचा दिवस त्याच्यासाठी कदाचित फार महत्त्वाचा ठरणार होता! दैवानं साथ दिली तर पूर्वी कधीही न पाहिलेलं हिटलरनं रंगवलेलं सोळावं पेंटिंग पाहण्याची सुसंधी निकोलस किरवोवला आज मिळणार होती! 

सुमारे एक आठवड्यापूर्वी किरवोवला कोपेनहेगनहून आलेलं एक पत्र मिळालं होतं. इंग्रजी भाषेत लिहिलेलं ते पत्र जॉर्जियो रिक्की नावाच्या एका माणसानं पाठवलं होतं. हा माणूस इटालियन-अमेरिकन होता, आणि सान् प्रâान्सिस्कोमध्ये त्याची अपार्टमेंट होती. त्यानं आपल्या पत्रात लिहिलं होतं. 

2013 - A Year in Review of Mehta Publishing House

The year 2013 was amongst the best year's not only for Mehta Publishing House but for its readers as well. Here is an account of the brief review of the year 2013 

JANUARY

January 14^th - Book signing and Readers interaction session by the renowned author and philanthropist Mrs. Sudha Murthy at Mehta Publishing House.

January 17^th - Mehta Publishing House’s official blog mppune.blogspot.in came into full existence sharing all our current thoughts, upcoming books, wishes and events through this page to build a stronger bond with all our readers.

FEBRUARY

February 17^th – A special exhibition at The Westin Pune which where renowned author Shobhaa De paid her special visit to the Mehta Publishing House stall.

MARCH

8^th March – Special celebration of Women’s Day at Mehta Publishing House.

21^st March – Special celebration of Marathi literature’s most loved and read author Late Va. Pu. Kale’s 60^th birth anniversary.

APRIL

April 30^th – Official inauguration of Mehta Publishing House stall at Ahmedabad Book Fair in the hands of then Mayor, Mr. Hasit Vora.

MAY

May 1st – Official launch of DEAR Concept at Ahmedabad Book Fair 2013 in a huge press conference in the hands of Mr. Devendra Patel – President, Gujarat Media Club and Mr. Babubhai R. Prajapati – President, Gujarat Press Welfare Trust.

May 5^th – Book reading and Readers Interaction Session organized at Ahmedabad Book Fair 2013 with our two National Bestselling English authors Gayatri Lodha and Vikrant Sukla (The Wrong Chase & Call Center: An Inside Story)in the presence of the new Mayor of Ahmedabad, Mrs. Meenaxiben Patel.

JULY

July 3^rd – Mehta Publishing House’s Engliish Bestseller “ The Art of Ageing” features in the book review section of Not Just Publishing magazine’s June/July 2013 issue.

AUGUST

August 1^st – Publishing Ceremony of Ek Sangu at Pune.

SEPTEMBER

September 5^th – Renowned actor, director, producer and dancer, Mr. Sachin Pilgaonkar’s autobiography Hach Maza Marg’s official book publishing ceremony in Mumbai.

September 20^th & 21^st – CEO, Mehta Publishing House, Mr. Sunil Mehta received a special invite to communicate his ideas on the topic “The Future of Publishing” in a panel discussion organized by Publishing Next in Goa.

September 21st to 23^rd – Mehta Publishing House features prominently in the form of a panel discussion organized at the First ever Pune International Literary Festival featuring renowned writers like Leena Soni, Vikrant Shukla and Atul Kahate as panel members.

September 27th – Mehta Publishing House launches India’s first ever DRM enabled authentic e-Books in a grand ceremony at Hotel Deccan Rendezvous in Pune by the hands of renowned Marathi actors Mrunal Kulkarni and Ravindra Mankani.

September 28^th – Mehta Publishing House keeps its promise of enriching the readers by organizing their annual book exhibition at Sadashiv Peth office premises till October 7^th.

September 29^th – Official opening of Mehta Publishing House’s annual book exhibition in the hands of the renowned author Sabriye Tenberken (Tibetchya Vatevar fame)

September 30th – The official Book publishing ceremony of Tibetchya Vatevar in Nashik

OCTOBER

October – Book Publishing Ceremony of Aathvaninche Moti at Badlapur

October 10^th to 12^th – A special book exhibition at Bharat Forge, Mundhwa (Pune) premises. 

NOVEMBER

November 1st – Book Publishing Ceremony of Tibetchya Vatevar in Pune.

November 2^nd – New and renovated office of Mehta Publishing House at Sadashiv Peth, came into function.

November 14^th – Children’s Day Function at Mehta Publishing House’s Sadashiv Peth office covered by RedFm RJ.

November 20^th – Free distribution of books in Navin Marathi School at Pune on the occasion of Children’s Day.

November 29th – Acquired the publishing rights for Shivaji Sawant’s renowned compositions Chhava, Mrutyunjay and Yugandhar.

           

DECEMBER

December 2^nd – CEO Mehta Publishing Housee, Mr. Sunil Mehta’s interview broadcasted at RedFm’s special show Sunday Superstars where he spoke about the Marathi e-Books.  

December 7^th – Book Publishing ceremony of renowned author and philanthropist Sudha Murthy’s Parigh in Kesariwada, Pune.

December 8^th – Book publishing ceremony of Sukhad Vrudhatva in Pune & Mrutushi Sharyat in Ratnagiri.

December 14^th – 50^th edition celebration of Ruchira – Part 1 and 21^st edition celebration of Ruchira – Part 2 along with the annual distribution of Kamalabai Ogle Puruskar in Pune.

December 18^th -  Renowned actor, director, producer and dancer, Mr. Sachin Pilgaonkar’s autobiography Hach Maza Marg’s official publishing ceremony and a Live Interview in the form of Sachin Dilkhulaas at Balgandharv Rangmandir, Pune.

December 29^th – Book Publishing Ceremony of Dnyansuryachi Savali in Saswad.

We wish you all a Very Happy and Prosperous New Year 2014 ahead. 

Happy Reading !!!

_

Parul